Wybet Minnes Haijema

  Bij het onderzoek

Dat hij een zoon zou zijn van Minne Montes Boutma is niet bewezen.

Hij zou de Hayema State in 1591 hebben gekocht van Gaye Eyssema. En een van de huwelijksdata is mogelijk 1567. ¹

  Persoonlijke feiten

• Geldzaken: een lening, 13-12-1571, Kollumerland (Fr). ²
"Op 13 december 1571 hadden Cornelis Lenerts en Griet Minnes (zuster van Wybet) 'staende d'echte' (als echtpaar) de somma van 'twie hondert rijder guldens min ses opgenomen van Wijbet Minneszn ende Martien".

• Tussen 1581 en 1594 was hij Volmacht van de Grietenie te Kollum (Fr).

• Hij bezat in 1595 de Haeijema saete te Kollum (Fr). ^{3 4}
"... In 1595 kochten Wijbet en Baeffke de Haayema State (voor ongeveer 6000 goudguldens). Sindsdien namen ze de naam Haayema aan. De Haayema State en zathe behoorde in de eerste helft van de 16e eeuw aan de familie Eysma (...). De Haayema State stond op haar eigen saete ende landen. Het was een zeer fraai woonhuis met drie opgaande gevels, het had een zijkamer met een opgaande gevel en het dak was geheel met pannen gedekt. Er waren twee gewelfde kelders waarin zich een regenwaterbak bevond. De fraaie schuur met veel uitgangen was met rode pannen bedekt. Daarbij stond een put en een koelbak. Er omheen was een hof met bomen en planten, hekken, stekken, dammen en dampalen. Ongeveer 80 ponden land behoorden bij de state (...). Wijbet Minnes mag een rijke boer worden genoemd. Hadden de betere boeren in die tijd ongeveer 10 koeien, hij had bij zijn dood 70 melkkoeien, 2 slachtkoeien, 3 enter feersen (1j. vaars), 7 enter bollen (1j. stier), 4 kalveren, 5 trekpaarden, 3 varkens, 2 melkschapen, 7 rammen, 6 ganzen en 2 overjarige slachtvarkens".

"... In de eerste helft der 16de eeuw behoorde Haijema state en zathe aan de familie Eysma naar het schijnt, want in 1557 verkochten Auck Eysma en Gielt Eysma eenig land, gelegen in "Hayema-staetten tot Collum" aan Tjepke Gerbranda, tweede man van Eesck Popma, die vroeger gehuwd was geweest met Bocke Wattema, welke ook in Kollumerland woonde en in 1551 overleed. Eesck Popma vermaakte de state bij haar overlijden in 1595 aan Eva Eysma en hare broeders en zusters, van wie echter in datzelfde jaar "Hayema-saete" werd gekocht door Wybet Mennes, die vervolgens de naam van de "saete" aannam, dat huis met zijne vrouw Baefke Idsedr bewoonde en wiens zoon haar in 1640 nog bezat en bewoonde".

• Geldzaken: 25-04-1597, Kollumerland (Fr). ⁵
Een obligatie holdende op Wybet Minnesz en Baeffke Idtsdr, echtelieden, van 400 Ggls: de gulden 28 Stvrs doende, gedateert den 25e Aprilis 1597.

• Hij bezat op 07-06-1597 in Kollumerland (Fr) eigendommen. ⁶
Wijbet Mennesz ende Baeffke Idse dochter, echteluiden woonende onder de clockslach van Collum doen proclameren en te bode stellen een gerechte elftepart van Haeijema saete en staten gelegen onder de clockslach Collum opte Uijtterdijcken met sijn annexen, gerechtigheiden en toebehooren en metten belastinge pro quota van 20 Goudgls: eeuwige jaerlijcxe rente den armen van Collum daaruijt de geheele saete competeren, sulx zij echteluiden en proclamanten deselve in cope verkregen hebben van IJck, Fonger Jelles weduwe woonende tot Pingjum en haer IJck, deur het versterven van w: Juffr Aefck Gerbranda naegelaten en bij testamente toegemaeckt is, voor de somma van 510 Goudgls: de gulden 28 Stvrs: doende. Huijden het III gebodt omgecomen den 7e Junij 1597.

Een akte verder (zelfde datum) kopen ze een elfte part van Aucke Gerrijtsdr woonende tot Wommels met consent weeten en wille van Aebe Douwesz haer man, voor de somma van 520 Goudgls: de gulden 28 Stuivers doende. (een tientje duurder dus). Huijden het III gebodt omgecomen den 7e Junij 1597.

• Voogdij: 14-11-1615, Kollumerland (Fr). ⁷
Lou Allema en Minne Claesz voormonden, kinderen van w: Wybet Minnes. Wijlen Claes Siurdts en Hans Stollinga van kuratele ontslagen.

• Proclamatieboeken Kollumerland: 12-11-1616, in Kollum (Fr). ⁸
Collum. Lou Allema als man en vooght van Marij Wijbetsdr, Minne Wijbetsz voor hem selven en Hans Stollinga als curator divisionis tot ende over d' andere erffgenamen van w: Wijbet Minnesz noch minderiaerich zijnde, doen proclameren en te bode stellen seeckere 10 ofte 11 einsen landes gelegen in Uijtterdijckster cluft onder den clockslach Collum in een begraven fenne van 4 pondematen, hebbende Alcke Reinsz ten oosten en de copers selffs ten westen, ten naesten. In cope becomen van Tierck Lijuues wonende bij Collum, voor de somma van 56 Ggls, de gulden 28 Stvrs doende. Huijden het IIIe gebodt omgecomen den XIIe 9bris 1616.

• Voogdij: 17-04-1617, Kollumerland (Fr). ⁹
Op huijden den 17e Aprilis 1617 compareerde in eigener persone, Broer Wijgersz als curator ad hunc actum over Aeff, Ids, Griet en Jan, Wybet Minnesz nagelatene kijnderen en Minne Wijbetsz voor hem selven ter eenre, ende Lou Allema en Minne Claesz als voormonden over de voorschreven 4 kijnderen, gerequireerde ter andere zijden.

• Erfscheiding: 09-10-1621, Kollumerland (Fr). ¹⁰
Op huijden dato ondergeschreven, compareerden voor ons Binnert Sappema, assesseur bij den gerechte Collnt: en in desen als commissaris bij den selven gerechte daartoe verordonneert, sampt Bronger Brongersma, secretaris aldaer, in eigener personen: Jelke Aeuckes als man en vooght van Aeff Wijbetsdr, daarvooren onder verbant zijnder goederen de rato caverende, Ids Wijbetsz voor hem selven en Minne Wijbetsz als geauthoriseerde curator over Griet Wijbetsdr en Jan Wijbetsz sijn suster ende broeder, requiranten ter eenre, ende Marij Wijbetsdr, de naegelatene weduwe van w: Lou Allema, in levene wonende onder de clockslach van Collum en gewesene curator over de voornoemde Aeff, Ids, Griet en Jan, gesterket zijn met Minne Claesz en de voornoemde Lous administratie voor hoe veel de vaders goederen angaet, gerequireerden ter ander sijden, etc. etc. Volgt scheiding en deling. Opten 9e Octobris 1621.

• Geldzaken: 21-10-1624, Kollumerland (Fr). ¹¹
Jan Sibrantsz in persoon neemt aen te betalen de erfgenamen van w. Wybet Minnesz en Baeffke Idsedr, echtelieden, de somma van 46 Ggls: van landhuier, de interessen den 7ber laestleden verschenen, binnen een maand naestcomend. Actum den 21e Octobris 1624.

Wybet trouwde met Griet in Kollum (Fr). (Griet overleden in Kollum (Fr).)

Wybet trouwde vervolgens met Martien Cornelis in 1559-1567 in Kollum (Fr). (Martien Cornelis werd geboren circa 1520 en overleed na 13-12-1571 in Burum (Fr).)

Wybet trouwde vervolgens met Baefke Idses, dochter van Ids en Onbekend, circa 1591 in Kollum (Fr). (Baefke Idses werd geboren circa 1570 en overleed vóór 24-06-1617.)