Pieter Hotzes Schripsema

  Algemeen

"Pietoom aan de Sarriesweg", zo was de herinnering van Tjitske Fokkens, kleindochter van zijn zuster Tjitske Hotzes Schripsema.

  Persoonlijke feiten

• Hij was dienstknecht, dagloner, veldarbeider te Schouwerzijl.

• Hij was op 27-03-1884 te Groningen betrokken bij een rechtszaak. ²
In het Register voor de Strafgevangenis - Arrondissements Rechtbank Groningen - staat vermeld: "Pieter Schripsma, vader Hodsche, moeder Minke Rispens, geboren Kollumerland, laatste woonplaats Wildeveld ('t Wildeveld ligt bij Groot Maarslag), 19 jaar, ongetrouwd, Nederlands, Gereformeerd, 1.80m, lager onderwijs. Kenmerken: Aangezicht lang, voorhoofd hoog, mond gewoon, ogen blauw, haar lichtblond, kleur gezond, neus dik, kin rond, wenkbrauwen lichtblond. Strafbaar feit: Moedwillige mishandeling. 1e maal. Opgelegde straf 15 dagen celstraf. Ingang 16 april 1884. Einde 1 mei 1884. Ontslagen 1 mei 1884 bij expiratie. Gedrag goed".
Op 25 juli 1884 is er nog een vermelding n.a.v. het zelfde feit. Uit het vonnis is op te maken dat hij de boete van 8 gulden niet wou betalen. Opgelegde straf en tijdsduur daarvan: "subsidiair 1 dag celstraf. Dagtekening van ingang 25 juli 1884. Den 26 juli ontslagen bij expiratie".
Bij 'laatste woonplaats' staat nu Schouwerzijl.

Groningen, den 27 Maart 1884 ³

VONNIS
In zake den Officier van Justitie bij de Arrondissements-Regtbank te Groningen, r.o. Eischer bij exploit van 25 februari 1884, en
Pieter Schripsma, 19 jaren oud, geboren te Kollumerland, boerenknecht, wonende in Wildeveld te Schouwerzijl, gemeente Leens.
Beklaagde ter teregtzitting verschenen.
De Arrondissements-Regtbank te Groningen, Kamer van Strafzaken...
Gezien de dagvaarding in dezen uitgebracht en aan beklaagde beteekend ten einde teregttestaan, terzake daarbij vermeld...
Gehoord de getuigen in hunne verklaringen onder eede ter teregtzitting afgelegd...
Gehoord den beklaagde in zijne antwoorden...
Gelet op het requisitoir van het Openbaar Ministerie, na toelichting ter tafel overlegd, strekkende tot schuldigverklaring van den beklaagde aan moedwillige mishandeling,
en tot zijne veroordeling, op grond van de artt. 311, eerste lid, j* 309 van het Wetboek van Strafregt, 1, 2 en 3 der Wet van 28 Junij 1851 (Stbbl. no. 68), 1, en 2 der Wet van 22 April 1864 (Stbl. no. 29), tot gevangenisstraf voor den tijd van eenentwintig dagen in eenzame opsluiting te ondergaan, in eene geldboete van acht gulden, en in de kosten van het geding, met bepaling, dat indien de veroordeelde de opgelegde boete niet betaalt, binnen twee maanden, na daartoe te zijn aangemaand, deze zal worden vervangen door cellulaire gevangenisstraf van eén dag; met last tot teruggave van het stuk van overtuiging aan den eigenaar of rechthebbende...
Gehoorde den beklaagde in zijne verdediging...
Overwegende, dat door de bekentenis van beklaagde ter terechtzitting, van het navolgend hem bij acte van dagvaarding telaste gelegd feit, welke bekentenis is bevestigd door de verklaring ter terechtzitting, van eenen getuige die beklaagde dat feit heeft zien plegen, wettig en overtuigend is bewezen dat hij op den 13den Februari 1884 te Ranum, gemeente Winsum, Jan Ronda moedwillig met een tabaksdoos heeft geslagen en verwond...
Overwegende, dat dit feit oplevert het wanbedrijf van moedwillige mishandeling voorzien en met straf bedreigd bij artt. 311, alinea 1, j* 309 van het Wetboek van Strafregt...
Overwegende, dat de omstandigheden des misdrijfs en de geaardheid van de beklaagde, den regter aanleiding geven dezen de hem deswegen opteleggen gevangenisstraf in eenzame opsluiting te doen ondergaan...
Regtdoende in Naam des Konings!
Verklaart den beklaagde schuldig aan het wanbedrijf van moedwillige mishandeling invoege bovenomschreven...
Gezien voornoemde wetsartikelen en art. 52 van het Wetboek van Strafregt, 1, 2 en 3 der Wet van 28 Junij 1852 (Stbl. no. 68), 1 en 2 der Wet van 22 April 1864 (Stbl. no. 29)...
Veroordeelt den schuldigverklaarde ter zake voorschreven tot gevangenisstraf voor den tijd van vijftien dagen, in eenzame opsluiting te ondergaan, in eene geldboete van 8 gulden, bij niet-betaling binnen twee maanden, na daartoe te zijn aangemaand, te vervangen door cellulaire gevangenisstraf van één dag, en in de kosten van het geding, verhaalbaar bij lijfsdwang, gelast de teruggave van het stuk van overtuiging aan den eigenaar of andere rechthebbende.
Gedaan te Groningen, bij de Heeren Mrs: Guyot, vice-President, Baart de la Faille en de Sitter, Regters, en uitgesproken bij monde van de President ter openlijke teregtzitting van 27 Maart 1884, in tegenwoordigheid van voornoemde Heeren Regters, van den Substituut-Officier van Justitie Mr. Reitsma, die in deze gerequireerd heeft en van den Substituut-Griffier.

STAAT VAN KOSTEN...
1* Schadeloosstelling aan getuigen ƒ 7,60;
2* Salaris voor den Deurwaarder ƒ 1,73;
3* Extract voor den Procureur-Generaal ƒ 0,40;
4* Extract voor den Cipier ƒ 0,25;
5* Afschrift van den staat van kosten ƒ 0,25;
Totaal ƒ 10,23..."

Aangezien elk spoor van "zijne verdediging..." in deze stukken ontbreekt, vermeld ik hier graag de herinnering van mijn vader aan zijn opa: "Mijn opa was een lieve man. Hij nam me altijd aan het handje mee om te vissen in het Reitdiep. In het plaatselijke café te Schouwerzijl vlogen wel eens de stoelen en tafels door de ramen en dan werd opa Pieter te hulp geroepen om de orde te herstellen. De dominee kwam vaak bij hem langs om samen de preek voor te bereiden."

Pieter trouwde met Eltje Pieters Lijnema, dochter van Pieter Gerrits Lijnema en Harmke Jibbes van der Laan, op 17-05-1888 in Leens. (Eltje Pieters Lijnema werd geboren op 04-12-1863 in Obergum, overleden op 15-02-1948 in Mensingeweer en werd begraven in Schouwerzijl.)