Dato Iwema, de Oude

  Algemeen

Hij is een Stambetovergrootvader. Zijn zuster Sijbrigt Iwema is een Stambetovergrootmoeder. Zij staat dus ook in deze kwartierstaat. Hun voorouders komen daarom steeds dubbel tevoorschijn (kwartierverlies).

  Bij het onderzoek

NB Er is nog een Dato Iwema, ook d'Jonge genoemd, zoon van Leo Iwema & Houke Ibema en getrouwd met Teecke Jansen. In sommige publicaties worden deze twee Dato's door elkaar gehaald. ²

  Bij het graf

DEN 6 MAERTIUS 1651 IS SEER CRISTLICK IN DE HEERE ONTSLAPEN DE EERSAME DATO IWEMA, VOORWACHTENDE EEN VROOLICKE OPEERSTANDINGE IN CHRISTO, OUDT 63 JAEREN LEIT ALHIER BEGR.

Wapens: Rechts: Doorsneden: A. een omgewende gezichtswassenaar vergezeld van die sterren, 1 en 2; B. een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken gekroond mensenhart. Links: Huismerk nr. 404, vergezeld van boven van een eikel in nap, en vergezeld van drie klaverbladen, aan elke kant één en van onderen één. Helmteken: een lelie.

  Persoonlijke feiten

• Hij was landbouwer te Niebert.

• Land: tussen 1630 en 1650. ³
"... Bij de verponding van 1630 wordt Date Iwema genoemd met 31½ grazen te Tolbert; aangezien Date Iwema ook bij zijn overlijden diverse landerijen in Tolbert nalaat wordt aangenomen dat Date Iwema eerst in Tolbert boerde, om later naar Niebert te verhuizen.
Date Iwema is als eigenerfde landdagcomparant voor Niebert in de periode van 1635 tot 1650.
Op Paeschedingsdagh 1647 alsmede op 20 maart 1649 doen Olde & Jonge Dato Iwema rekening van hun kerkvoogdijschap van Niebert, op de tweede datum is sprake van nieuwe voogden.
Enkele jaren na het overlijden van Date Iwema en zijn vrouw wordt op 1 mei 1655 een erfscheiding gemaakt van hun goederen, hierin worden genoemd: Sijtte, Drieuwes Iwema, Bonne ende Harcke Iwema gebroederen, met Michgiel Wiemers cavierende voor Engel sijn huijsvrou, Geltte Wijbrants caverende voor Maijcke sijn huijsvrou.
Dezelfde groep erfgenamen wordt nogmaals aangetroffen: op 27 januari 1662 vindt de verkoping van huisinge, schuijre met al hetgeen, hieminge, hovinge, bomen, plantagien, ruig en ruigscherne, met sate en landen, gelegen te Optwijzel, plaats voor 2100 cgl. Verkopers zijn: Sijto Ivema, mede-rekenmeester der stad Groningen en Ommelanden, wonende te Niebert, Harcke Ivema te Niebert, Drieuwes Ivema te Tolbert, Bonne Ivema te Tolbert, Engel Ivema gehuwd met Michgiel Wijmerts te Niebert, en Maijcke Ivema gehuwd met Gelte Wijbrants te Sebaldeburen".

• Geldzaken: Boekhouding van de Kerkvoogden, 1647-1657, Niebert. ⁴
"... Anno 1647 den 10 December: Jan Iwema caverende in de rato voor Jinke sijn huisfrouwe bekennende van die Kerkfoogden van het Niebert opgenomen te hebben die somma van 50 daler en 30 stuvers (w.g. Yan Ywema).
Anno 1647 hebben van gemeene Carspelluiden des Carspels Niebert Rekeninge ingenomen olde en jonge Dato Iwema van alle haar ontfangsten en uitgegeven penningen te Meiï 1647 thoe van Huren en Renten (w.g.: 2 x Dato Iwema).
Anno 1648 den 29 Martiï olde en jonge Dato Iwema Kerkvoogden van het Niebert namens de Collatoren des Carspels Niebert.
Anno 1650 den 10 Aprillus hebben Hindrik Iwema en Dato Iwema, als Karkfoogden van Nijbert verhuurt 3 matten Hooiland, genoamt Sjabbe Vennen, aan Jan Iwema, for 18 halve dalers, vor 6 jaar lanck.
Anno 1652 den 15 Januarius hebben Hendrik Iwema en Dato Iwema rekeninge gedaan en uitgebragt van alle ontfangst en uitgaave (ondertekend: Driewes Iwema; Sijto Iwema; Jan Iwema)
Anno 1657. Ende bint tot niewe Karfoogden gesteld de eerbare Haaye Lammers uut het Oosterende (en) Harcko Iwema uit Westerende (w.g. anno 1657 den 2 Martius: Lubbe, Ede, Bonne en Reerd Iwema).

• Hij was tussen 1647 en 1649 kerkvoogd te Niebert. ⁵

• Erfscheiding: 01-06-1655, Niebert. ⁶ "... Joannes Woltherus grietman over Fredewolt en Visvliet mede gecommitterde raedt der Ommelanden tusschen die Eems ende Lauwers, doe kunt ende betuijge, dat voor mij gecompareert ende eerschenen sijn Sijtte, Drieuwes Iwema, Bonne ende Harcke Iwema gebroederen, met Michgiel Wiemers cavierende voor Engel sijn huijsvrou, Jeltte Wijbrants caverende voor Maijcke sijn huijsvrou, beleden ende becanden t'samen een erffscheijdinghe gemaeckt te hebben van landen van haer sal: vader Dato Iwema ende haer moeder Ooucke goederen. In voegen nabeschreven. Eerstlijcken sal Drieuwes Iwema voor sijn quota landen genieten Enema heerdt landes, die olde Ehee ten noorden ende Sijtto Iwema ten oosten naest geswettet, ten zuijden die Nijenoordt gruppel, ende ten westen Albert Wobbes, mit noch die vierdepardt en een tijndepart van een vierdepardt, mit behuijsinghe, hovinghe boomen ende plantagien soo veel verdegent can worden nae quota, in Sijtte Iwema plaets, met veenen ende velden streckend suijdtwaert aen die Nijenoordts gruppel, Jan Iwema ten westen, het dwars diep ten noorden, Harcko Iwema ten oosten, mit noch soven madt hoijlandes gelegen in Oldebeert wandelende tegens Michiel Wijmers, de wech ten zuijden ende die grietman Woltheri ten westen ende ten noorden de rijeden Dijck ende te oosten Mencke Meendels mit noch drie madt hoijlandes, Sijtte Iwema ten oosten, die madt sloot ten suijden, Michiel Wijmers ten westen naest aenswettet ende die Dijck ten noorden, noch twee grasen hoijlandes oock in Oldebeert gelegen, daer die Dijck ten noorden ende westen, Albert Wobbes ten oosten, de mitsloot ten zuijden, noch sooven vernd: grass landes daer Jan Lucas die vijff verndeel tegen toebehoort, wandelant tegens Popke Haetjes, daer die Dijck ten noorden, de madsloot te zuijden, Hindrick Boussema ten westen ende Gelte Wijbrants ten oosten naest bij gelandet bint, beloven t'samen thogedielde parten malcander helpen wachten ende waeren voor alle luijden actie ende ansprake, soo naer rechte behoort, dit sonder arch ofte list, soo hebbe ick opgemelte grietman uijt versoeck dit mit mijn naem ondergeteikent ende mit mijn angebooren verbeterd en moeilijk te lezen, KB zegul bevesticht desen 1 junij anno 1655".

Dato trouwde met Auke Goities, dochter van Goeittie Sitties en Onbekend, circa 1608-1609. (Auke Goities werd geboren tussen 1590 en 1591, overleden op 09-04-1651 in Niebert en werd begraven in Niebert ⁷.)