|
|
Cornelis Onnes
(ca 1715-) |
|
Cornelis Onnes
- Geboren: ca 1715
- Huwelijk (1): Enneke Jans in 12-1749 in Grijpskerk
- Overleden: Grijpskerk 1
Cornelis was ook bekend als Kornelis Kornelis Duisterwinkel, Kornelis Onnes Duisterwinkel en Cnelis Oenes.
Algemeen
Duisterwinkel was (tot tenminste 1781, toen de kaart van Beckeringh getekend werd) een gehucht ten noorden van Garnwerd, aan de overkant van een in 1640 afgesneden meander (de Raken) in het Reitdiep, ingeklemd tussen Schilligeham, Bellingeweer en Klein Garnwerd. De vroegste Duisterwinkels die ik vond, met deze achternaam, komen echter uit de streek rond Grijpskerk en Visvliet. Het spoor terug naar naar Garnwerd loopt vooralsnog via Onno Cornelis, die gedoopt is in Garnwerd en die misschien de vader is van Kornelis Kornelis. De mensen van Duisterwinckel gingen in Garnwerd naar de kerk. 2 3 4 5
Bij het onderzoek
Bij zijn huwelijk met Enneke Jans heette hij Cornelis Onnes en Cnelis Oenes. Bij de dood van zijn kinderen weten de aangevers zich te herinneren dat hij Kornelis Kornelis moet hebben geheten.
Met enig voorbehoud, er is namelijk geen rechtstreeks bewijs, zie ik als zijn vader: Onno Cornelis. Tot nu toe is er in het Doopregister van Garnwerd maar één Onno gevonden en ik weet niet of deze lang geleefd heeft en met wie hij getrouwd was. Hier is dus de missing link. De moeder van deze Onno is evenwel een Wijtske en daarbij past - net als bij Hilje - een dochter met dezelfde naam. Helaas is die is nog niet gevonden, maar wel een achterkleindochter. Dit, naast de locatie (Garnwerd, waar Duisterwinckel lag) en de juiste periode, vormt het schamele "bewijs" tot nu toe.
Dat "Kornelis Kornelis & Enneke Jans" dezelfden zijn als "Kornelis Onnes Duisterwinkel & Enje Gosseling" wordt aannemelijk gemaakt door twee feiten: 1. bij de afkondigingen (Niezijl en Grijpskerk) van hun huwelijk wordt Enneke Jans genoemd met Cornelis Onnes en met Cnelis Oenes en 2. hun dochter Emke Kornelis heeft bij haar huwelijkscontract een volle broeder Cornellis Cornellis als getuige. Het gebruiken van deze dubbele naam werd dus wel vaker vertoond in deze familie.
Bij het overlijden
Toen dochter Emke Kornelis Duisterwinkel stierf in 1832 werd in de aangifte vermeld dat haar ouders, Kornelis Kornelis Duisterwinkel & Enje Gosseling, waren overleden te Grijpskerk. Daar is echter geen spoor van te vinden.
Cornelis trouwde met Enneke Jans, dochter van Jan Wennekes en Imke Mennes, in 12-1749 in Grijpskerk. (Enneke Jans werd gedoopt op 14-10-1714 in Lutjegast en overleed in Grijpskerk 6.)
Huwelijksfeiten
• Zij kondigden hun huwelijk aan op 29-11-1749 te Niezijl. 7 8 In december 1749 deden ze het nogmaals in Grijpskerk.
|
Bronnen
1
Burgerlijke Stand Provincie Groningen, Ulrum, Overlijdensakte. Bij het overlijden van dochter Emke Kornelis Duisterwinkel in Ulrum, 1832, werd vermeld dat haar ouders, Kornelis Kornelis Duisterwinkel & Enje Gosseling, waren overleden te Grijpskerk. Daar is echter geen spoor van te vinden.
2
K.J. Ritzema van Ikema, Ommelander Geslachten (Rasquert, 1957 (2e druk)), p 1137. "... Emke Kornelis Duisterwinkel (geboren en overleden te Grijpskerk), dochter van Kornelis Onnes Duisterwinkel & Enje Gosseling.
3
Theodorus Beckeringh, Kaart of Landtafereel der Provincie van Groningen en Ommelanden... (1781), Fragment Westerkwartier.
4
K. ter Laan, Groninger Encyclopedie, p 165. Duisterwinkel, gehucht ten noorden van Garnwerd, gemeente Ezinge. HS: De naam Duisterwinckel komt verder nog voor op de kaart van Ludolph Tjarda van Starkenborgh (ca. 1690), in de Aardrijkskundige woordenboeken van Van der Aa (1849) en van Pott (1913). Dr. de Vries zegt in Groninger Plaatsnamen (1946) dat "de naam 'duistere hoek' schijnt te hebben betekent, maar of dat inderdaad het geval is, zal wel niet meer zijn op te sporen".
5
Jaap Duisterwinkel, Apeldoorn, Brief. Meerten Duisterwinkel Gzn schrijft (voorjaar 1961): “Deze naam is al verscheidene eeuwen oud. Een zes- of zeven honderd jaar geleden werd deze naam door de schippers die de Hunze (nu het Reitdiep) bevoeren, gegeven aan een scherpe bocht met vele en hoge bomen rondom een drietal gebouwen, waarvan althans een een boerderij was. Op een oude kaart van de Provincie Groningen uit het jaar 1700 staat onder de gemeente Winsum reeds de naam Duisterwinkel (duistere hoek) vermeld. NB Verder heeft Meerten uit de overlevering van Marten Duisterwinkel (1816-1897) begrepen dat diens vader Kornelis Martenszoon zou heten en dat deze zich in 1811 zou hebben getooid met de naam Duisterwinkel, omdat dat de naam van zijn boerderij was. Dit familieverhaal berust echter niet op feiten.
6
Burgerlijke Stand Provincie Groningen, Ulrum, overlijdensakte. 12 mei 1832
Bij het overlijden van haar dochter Emke Kornelis Duisterwinkel in 1832 werd vermeld dat haar ouders, Kornelis Kornelis Duisterwinkel & Enje Gosseling, waren overleden te Grijpskerk.
7
DTB Boeken Provincie Groningen, Niezijl, huwelijken. 29 november 1749
Huwelijksaankondiging in Niezijl tussen Cornelis Onnes en Enneke Jans (beiden te Grijpskerk).
8
DTB Boeken Provincie Groningen, Grijpskerk, huwelijken. december 1749
Huwelijksaankondiging in Grijpskerk tussen Cnelis Oenes en Enneke Jans.