Jeldert Rompts van Rosema ¹

   Jeldert was ook bekend als Jildert.

  Bij het graf

162[1] ... MARTY STERF DE EERSAMEN ... IE ... ROMP... ...MA LEIT HIER BEGRAVEN."

  Persoonlijke feiten

• Hij woonde te Burum (Fr).

• Hij bezat op 24-05-1597 seeckere 4 pondematen lants met een huijstede te Kollum (Fr). ²
Jeldert Rompts en Rijttien Jacobsdr echteln wonende onder de clockslach van Burum doen proclameren en te bode stellen seeckere 4 pondematen lants met een huijstede gelegen opten Uiterdijcken onder de clockslach Collum, hebbende Rompt Jacobsz het weeskijnt van zal: Jacob Cornelisz op 't Oost en voor een deel met Joncker Meckamans ten noorden, Metske Minnes ten zuijden en de wech ten westen, ten naesten. In cope vercregen hebbende van Bartholomeus Roedts wonende toe Noordthorn, agerende in sijn eigen saecke, voor de somma van 70 daler ijder pondemate tot vieren in 't getall, de daler 30 Stvrs doende, alles nae breder inholdende de coopbrieff daaraff zijnde. Huijden het IIIe gebodt (in de kantlijn 24 mei 1597). Dirck Bartholomeusz Roets als broeder van vercoper contendeert tot het niaer van voorschreven landen.

• Hij gebruikte tussen 1601 en 1611 landerijen te Kollumerland (Fr). ^{3 4 5 6} Uit diverse bronnen (Kiestra, Luinstra, vdBerg en Gruoninga) enkele fragmenten:

"... Jildert en zijn broer Tamme kochten in 1601 van Saecke Sybema land op de Torp. In 1616 komt Tamme voor als mede-eigenaar en gebruiker van deze landerijen. Iets oostelijker van Rosemastate bevond zich Temmebosch, waarschijnlijk genoemd naar Tamme Rompts (evenals de Temmebank in de kerk van Kollum)...".

"... Jildert Romptz. had in 1604 twee boerderijen gekocht. [...] De naam "Rosema State" kan ontleend zijn aan een state van die naam onder Augsbuurt, die Jildert Romptz. volgens Andreae in 1605 kocht van de erfgenamen van Adje Lammerts, die haar gekocht hadden van de weduwe van Sicke Hemmema. Volgens Andreae zou Jildert het herenhuis gesticht hebben".

"... Hij kocht in 1605 'Rosema State' op De Bey onder Augsbuurt. Daarna nam hij de naam Rosema aan. Jeldert en Anna (zijn 2e vrouw) verkochten in 1615 5 pondematen land met huis op De Bey te Augsbuurt en 'thien ainsen landes' op het uitland onder Buitenpost, in 1619 3 pondematen land vrij van huis in de Uitterdijks Kluft te Kollum, in 1620 16 pondematen op de 'Collumer Uuterdijcken'...".

Het laatste fragment introduceert een nieuwe Doenga, naast de andere Donga, vermeende echtgenoot van Anna Wigers. Hier moet waarschijnlijk het een en ander worden rechtgezet...

"... In 1606 verkopen de voogden van de kinderen van Pelgrim Jansen de heerd [Doengaheerd, naamgever: Campo Doenga] aan Jellert Rompts, gehuwd met de weduwe van Albert Jeltes Doenga. In hetzelfde jaar koopt Jellert nog 3½ gras van Jacob Claes en zijn vrouw Gheertyn. In 1610 staan Jellert Rompts en Anna Wigers, echtelieden, de totale heerd van 55 grazen op grond van naarkoop af aan Johan Wicheringe, zelf kleinzoon van Menno Doema...".

• In 1605 was hij landbouwer op Rosemastate op de Bey te Augsbuurt (Fr).

• Geldzaken: 09-04-1614, Kollumerland (Fr). ⁷ Bocke Pieters en Rinse Molles als voormomber over Tsiets en Auke Hidde dr; in die qualiteIt cessie hebbende van Wabbe Wisses, Sybe Wybrands, Syurd Sprong, Rints Renicx dr. wed. van Jacob Allards, Jacob Jacobs te Dokkum, allen geprefereerde crediteuren van Gabbe Gerleffs en Jetske Gerrijts dr; e.l. en Bets Jans dr. wed. van Aebe Wierds, mede te Dokkum, Rudolphus Artopeaus dienaar des Goddelijken Woords in Franeker, en Allard Harmens in Leeuwarden, met de andere geprefereerde crediteuren, van Thomas Pieters en Maike, Sytse Boelis dr. en Willemke Jobs dr.e.l. Contra Jeldert Rompts, te Burum, IN FACTIS voor Lyklema.

• Hij bezat op 12-03-1616 seeckere 5 pondematen landts te Kollumerland (Fr). ⁸ Jeldert Romptsz en Anna Wijgersdr echteluiden wonende onder de clockslach van Burum doen proclameren en te bode stellen seeckere 5 pondematen landts gelegen op de Beij onder den clockslach van Ausbuier met de huisijnge daerop straende, hebbende de Beijsteruijtwech ten suijden, de proclamanten selffs ten oosten en noorden en Auckien Wijgersdr ten westen ten naesten, noch 10 ainsen landen gelegen op 't Uijtlandt onder den clockslach van Buitenpost, hebbende Aerent Gerrijtsz als bruicker ten oosten, de patroon van Ausbuier ten westen, het gemene Uijtlandt ten noorden. Sulx zij echteluiden en proclamanten deselve in cope becomen hebbende van Jacob Gossesz en Aelijt Hindrixdr, echteluiden, ijder pondemate voor 175 Ggls ende 4 Stvrs, de gulden 28 Stvrs doende en een schorteldoeck.
Huijden het IIIe gebodt omgecomen den XIIe martij 1616.

• Geldzaken: 28-04-1621, Kollumerland (Fr). ⁹
Lubbert Jansz wonende op de Uijtterdijcken onder den clockslach van Collum, voor mij selven ende onder verbandt mijnder goederen de rato caverende voor Geertien Egbertsdr mijn tegenwoordige echte huijsvrouwe, lije en bekenne schuldich te weesen Jeldert Rompts en Anna Wijgersdr, echtel: wonende onder den clockslach van Burum, de somma van 500 Ggls: de gulden 28 Stvrs: doende, rijsende en heercomende uijt oorsaecken van achterstallige landthuier en van geschenck ter saecke van inhuiringe der landen voorschr: alsoo berekende schult. Vertekent opten 28e aprilis 1621, Lubbert Jansz merck bij hem selffs gestelt.
Akte doorgehaald met in de kantlijn: Gecasseert ten versoecke van Lijuue Claesz, te echte hebbende Antie Wijgers, bekennen betaelt te sijn den 26 Meij 1631.

Jeldert trouwde met Ryttien Jacobs Allertsdr, dochter van Jacob Alberts Roo, op Dooyinga en Wyert Gerbensdr, vóór 1575. (Ryttien Jacobs Allertsdr werd geboren in 1553-1554, overleden op 12-11-1599 in Burum (Fr) ^{10 11} en werd begraven in Burum (Fr).)

Jeldert trouwde vervolgens met Anna Wigers Botma, dochter van Wyger Gabbes Botma en Onbekend, vóór 1611. (Anna Wigers Botma werd geboren tussen 1592 en 1593 in Morra (Fr), overleden op 19-04-1665 in Burum (Fr) ^{12 13} en werd begraven in Burum (Fr).)